ძალიან საინტერესოა ემილ ბენვენისტის მიერ გამოყოფილი ენობრივი ანალიზის დონეები, ენის, როგორც ნიშანთა სისტემის უკიდურესი ქვედა საზღვარი – მერიზმატული დონე (1), შუალედური დონე (2) და კატეგორემატული დონე (3).
Sunday, November 7, 2010
Monday, November 1, 2010
ნიშნის შესწავლა სემანტიკური, სინტაქტიკური და პრაგმატიკული თვალსაზრისით
ნიშნის ბუნებით განისაზღვრება ნიშანთა სისტემის შესწავლის სამი ასპექტი: სინტაქტიკური; სემანტიკური, პრაგმატიკული.
ენობრივი ნიშნის ბუნება
ენობრივ ნიშანს ორი მხარე აქვს: აღმნიშვნელი (ბგერითი სუბსტანცია საგნისა) და აღსანიშნი (საგნის თვისების ამსახველი ცნება, რასაც აღმნიშვნელი აღნიშნავს). კავშირი აღსანიშნსა და აღმნიშვნელს შორის პირობითია; ეს კი იმას ნიშნავს, რომ კონკრეტული სახელი არანაირ ლოგიკურ კავშირში არაა კონკრეტულ სახელდებულ ცნებასთან.
ბუნებრივ–ანთროპოლოგიური ენის მახასიათებლები
ენობრივი სისტემის დუალობა და პროდუქტიულობა.
დუალობა: მცირე ერთეულების დალაგებით /კომბინაციით რთული ერთეულების წარმოქმნა (მაგ., სემანტიკას მოკლებული ერთეულებით ლექსიკური ერთეულები... >> წინადადებები... სასრული რაოდენობის ერთეულებით >> უსასრულო რაოდენობის კომბინაციები).
დუალობა: მცირე ერთეულების დალაგებით /კომბინაციით რთული ერთეულების წარმოქმნა (მაგ., სემანტიკას მოკლებული ერთეულებით ლექსიკური ერთეულები... >> წინადადებები... სასრული რაოდენობის ერთეულებით >> უსასრულო რაოდენობის კომბინაციები).
საკომუნიკაციო სისტემები
მსოფლიოში მრავალგვარი საკომუნიკაციო სისტემა არსებობს (Communicatio - ლათ. ურთიერთობა) .
პირობით ნიშანთა სისტემას, რომლის საშუალებითაც შეიძლება რაიმე შეტყობინების გაგზავნა, კ ო დ ი ეწოდება.
პირობითი ნიშნები სხვადასხვარი შეიძლება იყოს: რადიოტალღები, ელექტრო იმპულსები, წერილობითი ნიშნები...
პირობით ნიშანთა სისტემას, რომლის საშუალებითაც შეიძლება რაიმე შეტყობინების გაგზავნა, კ ო დ ი ეწოდება.
პირობითი ნიშნები სხვადასხვარი შეიძლება იყოს: რადიოტალღები, ელექტრო იმპულსები, წერილობითი ნიშნები...
იკონური აზროვნება
იკონური (ვიზუალური) აზროვნება მეტ–ნაკლები ხარისხით, ყველა ცხოველისთვისაა დამახასიათებელი.
ცხოველებს შეუძლიათ მხოლოდ აღქმა, აღქმული ფაქტების ერთმანეთთან დაკავშირება კი – არა.
ცხოველებს შეუძლიათ მხოლოდ აღქმა, აღქმული ფაქტების ერთმანეთთან დაკავშირება კი – არა.
რა არის ნიშანთა სისტემა?
ნიშანთა ნებისმიერი სისტემა არის ერთმანეთის მიმართ გარკვეული კავშირის მქონე ელემენტთა სიმრავლე; ელემენტები ქმნიან სტრუქტურებს; ყოველი მათგანი ისეთ კავშირშია სხვა ერთეულთან, რომ სისტემაში რომელიმე ერთეულის შეცვლა იწვევს ამ სისტემის ყველა სხვა ერთეულის გარკვეულ ცვლილებას.
Subscribe to:
Posts (Atom)